Precedensowa sprawa dotycząca zakazu zapłodnienia in vitro przed Trybunałem w Strasburgu
Czy można zakazać zapłodnienia in vitro z użyciem komórek lub spermypochodzącej od osób trzecich? - tym pytaniem zajmie się Trybunał 28lutego 2008 r. rozstrzygając w sprawie dwóch par, dla których medycynastworzyła możliwość posiadania dzieci, choć prawo jej zakazuje.
Sprawa dotyczydwóch małżeństw obywatelstwa austriackiego: S. H. i D. H. oraz H. E.-G. i M. G..
S.H. i D.H. są oboje niepłodni. H. E.-G. cierpi na agonadyzm, co oznacza, żenie produkuje własnych komórek jajowych, choć ma w pełni rozwiniętą macicę. M.G. ma pełną zdolność prokreacyjną.
1998 roku S. H i H. E.-G. złożyliskargę do Federalnego Trybunału Konstytucyjnego żądając zbadania zgodności art. 3 §§ 1 i 2 Ustawyo sztucznym zapłodnieniu (Fortpflanzungsmedizingesetz). Art. 3 § 1 ustawy mówi,że tylko komórki jajowe i nasienie pochodzące od danej pary małżeńskiej lub żyjącej w podobnymzwiązku mogą być wykorzystane do medycznie wspomaganej prokreacji. Wyjątkiemjest, zgodnie z 3 § 2, że nasienie osoby trzeciej może być użyta tylko dosztucznego zapłodnienia. W innych przypadkach przede wszystkim w przypadkuzapłodnienia in vitro, użycie spermy dawcy jest zabronione.
S.H. argumentowała,że jedynym możliwym dla niej i jej małżonka sposobem poczęcia dziecka jestzapłodnienie in vitro z wykorzystaniem nasienia dawcy.
H. E.-G. wniosiłanatomiast, że jedynym sugerowanym rozwiązaniem jej problemu niepłodności jestużycie komórek jajowych obcej kobiety oraz nasienia jej męża (technika zwana heterologicznymtransferem embrionów).
Obie parytwierdzą, że ustawa o sztucznym zapłodnieniu narusza ich prawo do prywatności,ponieważ zakazuje zastosowania komórek lub spermy pochodzącej od osoby trzeciej.Powołują się także na prawo do założenia rodziny (art. 12 Konwencji) oraz art. 7austriackiej konstytucji federalnej gwarantującej równe traktowanie.
!4 października 1999 r. Trybunał Konstytucyjny odrzucił skargi wnioskującychpar. Stwierdził, że naruszenie art. 8 Konwencji było uzasadnione uchronieniemprzed nienaturalną sytuacją posiadania przez dziecko dwóch biologicznych matek –dawczyni komórek jajowych oraz matki, która je urodziła. Innym powodem byłaochrona przed nadużyciem (a wręcz ekploatacją) kobiet.
Powyższa sprawa będzie analizowana przez Trybunał Praw Człowieka 28lutego. Skarżący podnoszą, że brakmożliwości stosowania pewnych technik prokreacyjnych przy zapłodnieniu in vitrostanowi naruszenie art. 8 i 14 Konwencji.
Ogłoszenie wyroku w tej sprawie zostało odroczone.
