Orzeczenie: Emonet i inni przeciwko Szwajcarii
OMÓWIENIE POCHODZI Z PUBLIKACJI BIBLIOTEKI TRYBUNAŁU KONSTYTUCYJNEGO "Wokanda Luksemburga i Strasburga" Nr 12/07.
opracował dr Przemysław Mikłaszewicz
Główne tezy uzasadnienia:
1. Pojęcie rodziny w rozumieniu art. 8 EKPC nie ogranicza sięwyłącznie do relacji opartych na małżeństwie, lecz może obejmować takżeinne faktyczne więzy rodzinne w sytuacji, gdy dane osoby żyją razempoza węzłem małżeńskim.
2. Konwencję i jej Protokoły należy wykładać w świetle aktualnychwarunków życia, co nie daje jednak podstaw do wywodzenia z Konwencji,metodą wykładni ewolucyjnej, praw, które nie były w niej gwarantowaneod początku. Prawo do adopcji nie figuruje jako takie wśród prawgwarantowanych Konwencją. Na państwach-stronach EKPC ciąży jednak wpewnych sytuacjach pozytywny obowiązek umożliwienia tworzenia i rozwojuwięzów rodzinnych.
3. Wynikające z przepisów prawa zerwanie więzów pokrewieństwa międzypierwszą skarżącą (córka) a drugą skarżącą (matka) na skutek adopcjipełnoletniej pierwszej skarżącej przez trzeciego skarżącego (konkubentdrugiej skarżącej) stanowiło ingerencję w prawo skarżących doposzanowania ich życia rodzinnego.
4. W opinii ETPC skutek w postaci zerwania dotychczasowych więzówpokrewieństwa w przypadku adopcji ma sens w przypadku osób małoletnichi jest przyjęty w znacznej większości państw-członków Rady Europy wodniesieniu do adopcji wspólnej. Trybunał uznaje jednak, że nie możnastosować tej zasady w okolicznościach takich jak w niniejszej sprawie,gdy adopcja dotyczy pełnoletniej osoby dotkniętej niepełnosprawnością,zaś wszystkie zainteresowane osoby wyraziły na nią świadomą zgodę.
5. Jeśli chodzi o argument rządu, zgodnie z którym matkaprzysposabianej i przysposabiający mogli osiągnąć pożądany skutekzawierając małżeństwo, w opinii Trybunału nie jest rolą władz krajowychzastępowanie zainteresowanych osób w podejmowaniu decyzji o tym wjakiej formie chcą razem spędzać życie.
6. Zgodnie z art. 10 ust. 2 Europejskiej konwencji o przysposobieniudzieci z chwilą adopcji dziecka ustają wszelkie prawa i obowiązkimiędzy przysposobionym a jego ojcem lub matką. Nawet zakładając, żewymieniona konwencja znajduje zastosowanie w sprawie tylko 18państw-członków Rady Europy ją ratyfikowało, zaś 3 ją podpisały.Ponadto w świetle projektu zmienionej konwencji prawodawca krajowybędzie mógł zdecydować, że konkubent lub zarejestrowany partnerprzysposabiającego zachowuje swoje prawa i obowiązki względemprzysposabianego, który jest jego dzieckiem. Trybunał dostrzega w tymrosnące uznanie w państwach-stronach rady Europy dla takiej formyadopcji.
