Orzeczenie: Sobacı przeciwko Turcji

OMÓWIENIE POCHODZI Z PUBLIKACJI BIBLIOTEKI TRYBUNAŁU KONSTYTUCYJNEGO Nr 11/07

opracował dr Przemysław Mikłaszewicz

Główne tezy uzasadnienia:

Sąd Konstytucyjny Turcji orzekł, w oparciu o art. 69 § 6Konstytucji, że partia Fazilet stała się centrum działalnościniezgodnej z zasadą laickości. Działania władz i członków partiiuzasadniały, w ocenie SK, jej rozwiązanie. Dodatkowo orzeczono (art. 84in fine Konstytucji) wygaszenie mandatu parlamentarnego dwóchdeputowanych, w tym skarżącego. W ocenie ETPC opisana sankcja miała nacelu zachowanie laickiego charakteru tureckiego ustroju politycznego.Ze względu na wagę tej zasady w tureckim systemie demokratycznymsankcja była powodowana uzasadnionym celem ochrony porządku publicznegooraz praw i wolności innych osób. Artykuł 69 § 6 Konstytucji wbrzmieniu obowiązującym w momencie zdarzenia umożliwiał przypisaniepartii działań każdego z jej członków i nie różnicował stopniazaangażowania poszczególnych członków w podlegającą ocenie działalność.Zastosowanie sankcji wobec skarżącego było, w świetle okolicznościsprawy, nieproporcjonalne do celu. Jednocześnie ETPC z zainteresowaniemodnotowuje nowelizację art. 69 Konstytucji. Zgodnie ze znowelizowanymiprzepisami partia polityczna może zostać uznana za centrum działańniezgodnych z Konstytucją jedynie wówczas, gdy jej przywódcy iczłonkowie intensywnie prowadzą takie działania, co jest wyraźnie lub wsposób dorozumiany aprobowane przez organy partii. Ponadto przepisy wbrzmieniu po nowelizacji dają SK możliwość orzeczenia sankcji mniejdotkliwych, niż rozwiązanie partii, a mianowicie pozbawienia partiifinansowania ze środków publicznych. Orzekanie o wygaśnięciu mandatuparlamentarnego będzie z pewnością miało miejsce rzadziej.