Orzeczenie: Pfeifer przeciwko Austrii

OMÓWIENIE POCHODZI Z PUBLIKACJI BIBLIOTEKI TRYBUNAŁU KONSTYTUCYJNEGO Nr 11/07

opracował dr Przemysław Mikłaszewicz

Główne tezy uzasadnienia:

1. Reputacja człowieka, nawet jeśli jest on krytykowany w kontekściedebaty publicznej, jest elementem jego tożsamości osobistej iintegralności psychicznej i w związku z tym mieści się w zakresiepojęcia „życia prywatnego” chronionego na mocy art. 8 EKPC.

2. Skarżący dziennikarz napisał krytyczny komentarz do artykułuprofesora P., który zarzucał Żydom, że wypowiedzieli wojnę Niemcom w1933 r. i trywializował zbrodnie reżimu nazistowskiego. Pięć latpóźniej prokurator wszczął przeciwko P. postępowanie karne uznając, żeartykuł P. jest działalnością narodowosocjalistyczną zakazaną ustawą.Na krótko przed rozprawą P. popełnił samobójstwo. W tygodniku Zur Zeitukazał się tekst, w którym stwierdzono, że Karl Pfeiffer (skarżący)jest członkiem polującej społeczności posługującej się ustawą o zakaziedziałalności narodowosocjalistycznej (Verbotsgesetz) jako narzędziemataku na osoby zbliżone do Partii Wolności, społeczności któradoprowadziła P. do śmierci. Tym samym wskazano na związek przyczynowymiędzy działaniami skarżącego i innych osób a samobójstwem P. To, czyistnieje związek przyczynowy między określonymi działaniami, nie jestprzedmiotem spekulacji lecz faktem poddającym się dowodowi.

3. Wypowiedzi, które szokują i obrażają opinię publiczną lubokreśloną osobę podlegają ochronie art. 10 EKPC (swoboda wypowiedzi).Wypowiedź zamieszczona w tygodniku Zur Zeit przekroczyła jednakdopuszczalne granice ponieważ w istocie była równoznaczna z oskarżeniemskarżącego o czyny rodzące odpowiedzialność karną. Nawet gdybywypowiedź tę uznać za ocenę, a nie stwierdzenie faktu, należałobyuznać, że nie została ona oparta na dostatecznych podstawachfaktycznych. Posłużenie się określeniem „członek polującejspołeczności” jest równoznaczne ze stwierdzeniem, że skarżący działałwe współpracy z innymi w celu ścigania i atakowania P. Brak wskazań, żemiało to miejsce. Sądy austriackie uniewinniły wydawcę tygodnika ZurZeit i autora zamieszczonej tam wypowiedzi. Austria uchybiłaobowiązkowi ochronyreputacji skarżącego (naruszenie art. 8 EKPC).